ΡΩΜΑΙΟΙ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΙΑ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΔΥΟ ΜΥΘΟΥΣ.

Του Δημήτρη Σκουρτέλη
Η πρώιμη ιστορία θυμίζει Μύθο. Δυο τέτοιες ιστορίες από τη Ρώμη και την Ελλάδα, θα μας δείξουν καλύτερα από κάθε ανάλυση τις διαφορές των δύο πολιτισμών, και την ψυχολογία των δυο λαών.

Α) ΡΩΜΗ

Η Ρώμη και η Άλβα είχαν μακρόχρονο πόλεμο, έτσι αποφάσισαν να λύσουν τις διαφορές τους με μια τριπλή μονομαχία. Οι τρεις Ρωμαίοι αδελφοί Οράτιοι θα αντιμετώπιζαν τους τρεις αδελφούς Κουριάτιους από την Άλβα.

Η σύγκρουση άρχισε    άσχημα για τους Ρωμαίους. Οι δυο Οράτιοι σκοτώθηκαν, ενώ και οι τρεις Κουριάτιοι είχαν λαβωθεί.

Ο τρίτος Ρωμαίος, άθικτος, τόβαλε στα πόδια. Οι εξαντλημένοι από τις πληγές τους Κουριάτιοι, τον καταδίωξαν, και σύντομα  χωρίστηκαν, με τους βαρύτερα λαβωμένους να μένουν πίσω.

Όταν η απόσταση μεταξύ τους μεγάλωσε, ο Ρωμαίος γύρισε και τους έσφαξε έναν-έναν με ευκολία. 

Σχόλιο:

«Διαίρει και βασίλευε». Έτσι επικρατούσε η Ρώμη.

Ο Ρωμαίος, και ο Δυτικός εν  γένει, χαρακτηρίζεται από έλλειψη τιμής, πραγματισμό, ψυχρή λογική και περιφρόνηση κανόνων και συμφωνιών.

Μια συνταγή που τότε και σήμερα, οδήγησε τη Δύση στην κοσμοκρατορία.

Αλλά, δεν ήταν η «εξυπνάδα» των Ρωμαίων, δηλ. το κόλπο του Οράτιου, (δεν νομίζω, άλλωστε, πως ξεκίνησε σαν κόλπο) που επικράτησε, αλλά η μειωμένη πνευματική αντίληψη των Κουριάτιων, που αν δεν είχαν παρασυρθεί σε καταδίωξη, θα είχαν διεκδικήσει τη νίκη, μια που ο αντίπαλος είχε εγκαταλείψει το πεδίο της μάχης και το ‘σκασε.

Υπερβολική εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους, αδυναμία εκτίμησης της πραγματικότητας και υποτίμηση των αδυναμιών τους, δηλ. άμετρος εγωισμός (όταν οι άλλοι τρώγαν βελανίδια που λέμε…) ήταν οι αιτίες της ήττας της Άλβας.

Β) ΕΛΛΑΔΑ

Τριακόσιοι άντρες από κάθε πόλη μονομάχησαν για την διεκδικούμενη περιοχή της Θυρέας ανάμεσα στη Σπάρτη και το Άργος.

Ένας Σπαρτιάτης, ο Οθρυάδης, και δυο Αργίτες έμεναν ζωντανοί όταν έπεσε το σκοτάδι. Τα έθιμα της εποχής δεν επέτρεπαν εχθροπραξίες τη νύχτα.

Οι Αργίτες έφυγαν θεωρώντας τους εαυτούς τους νικητές, αλλά ο Οθρυάδης έμεινε, και μάλιστα έστησε και τρόπαιο (πρόχειρο μνημείο που έστηναν οι νικητές με τα όπλα των νικημένων)

Το στήσιμο τρόπαιου και η κατοχή του πεδίου της μάχης, ήταν, εθιμικά, σημάδι νίκης. Άλλοι μάλιστα λένε πως ο Οθρυάδης παρίστανε το νεκρό, και έτσι γλίτωσε.

Μια που νίκησαν… όλοι, η μάχη επαναλήφθηκε την άλλη μέρα. Αν και η Σπάρτη επικράτησε, ο Οθρυάδης αυτοκτόνησε, από λύπη λένε για τους νεκρούς πατριώτες του, αλλά μάλλον γιατί τα έθιμα της Σπάρτης επέβαλλαν Νίκη ή Θάνατο, και η νίκη του δεν αναγνωρίστηκε.

Οι Αργίτες άδραξαν την ευκαιρία και δήλωσαν πως είχαν σκοτώσει τον Οθρυάδη… χτες, έστησαν μάλιστα και γλυπτό στο Άργος που έδειχνε την αλήθεια! (ήταν σίγουρα… φωτομοντάζ)

Σχόλιο:

Κανείς δεν αμφισβητεί τον ηρωισμό του Έλληνα, που όμως, δεν του φτάνει για να ολοκληρώσει το σκοπό του. Η γενναιότητα υποσκελίζεται πάντα από την προχειρότητα, τις «μισές δουλειές», και την ψευδολογία.

Ο Έλληνας είναι πάντα ανίκανος να φτάσει στο στόχο για τον οποίο θυσίασε τα πάντα. Για να δικαιολογηθεί, καταφεύγει στην κουτοπονηριά και την τυπολατρία, που καταλήγουν στην αμφισβήτηση των πάντων.

Το τελικό αποτέλεσμα είναι πάντα η σπατάλη δυνάμεων και η αυτοκαταστροφή, που έχει επαναληφθεί με κουραστικό τρόπο αρκετές φορές στην ιστορία του τόπου.

Δεν έχω καμιά αμφιβολία πως είμαι απόγονος του Οθρυάδη ή των αντιπάλων του, αλλά κανείς δεν με υποχρεώνει (ακόμη) να είμαι υπερήφανος γι’ αυτό.

Έτσι κι αλλιώς, με τις δυο ιστορίες που αναφέραμε, συμπεραίνουμε πως το αποτέλεσμα της Ελληνορωμαϊκής σύγκρουσης ήταν αναπόφευκτο…