«Οι προλετάριοι δεν έχουνε πατρίδα» ακούμε συχνά να εκστομίζουν οι αναρχικοί και διάφορες αριστερές γκρούπες που είναι πάντα πρώτοι στο να φωνασκούν συνθήματα που όσο πιο ακραία ακούγονται, τόσο μεγαλύτερη ευχαρίστηση τους προκαλούν.
Μα άμα οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα, γεννάται το ερώτημα ποιοι έχουν. Γιατί η άρνηση της πατρίδας εμπεριέχει και μια κατάφαση. Αφού δεν έχω εγώ έχει κάποιος άλλος, αφού ακόμα και με την άρνηση αποδέχεσαι την ύπαρξη του όρου. Και αφού λοιπόν δεν έχουν πατρίδα οι προλετάριοι, τότε έχουν πατρίδα οι αστοί, μαζί όμως με την ιδιοκτησία του όρου έρχεται και η κατοχή αυτού που αντιπροσωπεύει, του πλούτου δηλαδή που παράγεται και συσσωρεύεται σε έναν συγκεκριμένο τόπο.
Οι προλετάριοι δεν καλούνται σύμφωνα με αυτήν την άποψη να επανοικειοποιηθούν τον πλούτο τους, που τους αφαιρείται, αλλά να αρπάξουν τον πλούτο των αστών, να τον σπαταλήσουν ή να τον καταστρέψουν, σε καμία περίπτωση όμως να τον βάλουν σε κίνηση για τις ανάγκες της κοινωνίας.
Πέρα από την σημασιολογική διάσταση του ζητήματος όλοι αυτοί που ενστερνίζονται την συγκεκριμένη άποψη αρνούνται και αγνοούν την δυνατότητα ένας λαός να γίνει κυρίαρχος στον τόπο του, απορρίπτουν την δράση μέσα σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό σχηματισμό, μέσα σε μια συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία. Ο μετασχηματισμός της κοινωνίας γίνεται κάτι το αόριστο, περνά στον κόσμο των ιδεών, όχι στον κόσμο της πραγματικότητας. Αυτό που προτάσσουν δεν είναι η οικοδόμηση ενός νέου κόσμου, μα η καταστροφή, στέκονται αρνητικά και όχι θετικά απέναντι στην κοινωνία, δεν βλέπουν τάξεις και μάζες που παλεύουν και μετασχηματίζονται, παρά μόνο άτομα που εξεγείρονται.
Η απόρριψη της πατρίδας μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες θέσεις, όπως η άρνηση απόκρουσης και αντίστασης σε εχθρική εισβολή. Η «εξουσία» αντιμετωπίζεται έτσι ιδεαλιστικά, δεν έχει σημασία ποιος την ασκεί, αν είναι ντόπιος ή ξένος, αν είναι αυταρχική ή «δημοκρατική» δεν κάνει καμία διαφορά, Δεν βελτιώνεται, δεν μεταρρυθμίζεται και δεν έχει σημασία ποιος την ασκεί και με ποιόν τρόπο. Αρκεί που υφίσταται.
Αυτοί που αρνούνται την πατρίδα, αρνούνται έμμεσα και την διεκδίκηση της εξουσίας, για αυτούς η εργατική εξουσία είναι το ίδιο καταπιεστική με την εξουσία των αστών, αφού παραμένει εξουσία. Αλλά ακόμη και εκείνο το κομμάτι τους που συνεχίζει να επαγγέλλεται την επανάσταση πιστεύει πως αυτή θα έρθει «αυτόματα» και κυρίως θα έρθει «απ’ έξω». Δεν θα είναι προϊόν της εξέλιξης της κοινωνίας μα ωρίμανση μιας «ιδέας». Δεν υπάρχουν λοιπόν μεγαλύτεροι ιδεαλιστές από αυτούς που αρνούνται την ιδέα της πατρίδας
Η αδυναμία της αριστεράς να απαντήσει πάνω στα ζητήματα μειωμένης «εθνικής κυριαρχίας», άρα και μειωμένης δυνατότητας του λαϊκού παράγοντα να αποσπά παραχωρήσεις από την αστική τάξη, καθώς όλο και περισσότερο οι αποφάσεις μεταφέρονται σε υπερεθνικούς οργανισμούς, όπως η Ε.Ε, το ΔΝΤ, η ΕΚΤ, ανοίγει διάπλατα το πεδίο για την ανάπτυξη του λεγόμενου «πατριωτικού χώρου», που στρατολογεί ανθρώπους (και από την αριστερά) που αντιλαμβάνονται ότι μέσα σε συνθήκες που οι τύχες του λαού καθορίζονται εκτός της χώρας είναι επιτακτική η ανάγκη επανακατοχύρωσης ότι οι αποφάσεις θα παίρνονται εντός ξεκάθαρων γεωγραφικών και κοινωνικών ορίων υπό την άμεση επίδραση της ταξικής πάλης.
Η αριστερά χρειάζεται εδώ να απαντήσει άμεσα. Να υπερασπιστεί τον ζωτικό χώρο των εργαζομένων, να προτάξει την έξοδο από την ΕΕ και το Ευρώ και το μνημόνιο. Να μιλήσει για έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης, για μια άλλη ζωή στη χώρα που λέγεται Ελλάδα. Γιατί άμα δεν απαντήσει εδώ η Αριστερά το θέμα του πατριωτισμού θα αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη εναλλακτικών αστικών σχεδίων, όποια μορφή και αν αυτά τελικά πάρουν.
Και αν η αλήθεια πως το κεφάλαιο θέλει «πατρίδα», τόπο για να ριζώσει, ότι αναπτύσσεται εθνικά και όχι παγκόσμια, είναι επίσης αλήθεια ότι μόλις του παρουσιαστεί η ευκαιρία για μεγαλύτερη κερδοφορία, για καλύτερη εκμετάλλευση των εργαζομένων δεν έχει κανένα πρόβλημα να προστρέξει και να ενσωματωθεί στη νέα του πατρίδα. Αυτοί που μένουν πίσω, ρημαγμένοι διπλά είναι οι εργαζόμενοι. Και αν μεταναστεύσουν, αυτό δεν σημαίνει πως παύουν να έχουν πατρίδα, αφού πατρίδα δεν είναι το σύνολο κάποιον μεμονωμένων ανθρώπων, μα οι σχέσεις που αναπτύσσουν αναμεταξύ τους, αξονιζόμενες γύρω από τον πλούτο που κοινά παράγουν και ο οποίος στις ταξικές κοινωνίες έπειτα τους αφαιρείται. Πατρίδα συνεχίζει να υπάρχει γιατί όσο μαζικά και να μεταναστεύει ένας λαός πάντα οι περισσότεροι μένουν πίσω, δεμένοι με τον τόπο τους ενώ η μετανάστευση γι αυτούς που φεύγουν βιώνεται ατομικά, όπως και η ένταξη ή η απόρριψη από την χώρα υποδοχής.
«Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα και τρέχει να βρει κέρδη σ' όποια χώρα υπάρχουνε τέτοια. Γι' αυτό δε νοιάζεται κι ούτε συγκινείται με την ύπαρξη των συνόρων και του κράτους.
Ενώ εμείς, το μόνο πού διαθέτουμε, είναι οι καλύβες μας και τα πεζούλια μας. Αυτά αντίθετα από το κεφάλαιο που τρέχει, οπού βρει κέρδη, δε μπορούν να κινηθούν και παραμένουν μέσα στη χώρα που κατοικούμε.
Ποιος, λοιπόν, μπορεί να ενδιαφερθεί καλύτερα για την πατρίδα του; Αυτοί που ξεπορτίζουν τα κεφάλαια
τους από τη χώρα μας ή εμείς που παραμένουμε με τα πεζούλια μας εδώ;»
(Από τον ιστορικό Λόγο του Άρη στη Λαμία)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου